به
مقدار خونی که در
هر دقیقه توسط قلب تلمبه می شود برون ده قلب (CO) گفته می شود که حاصل ضرب حجم ضربه ای Strokc
volume) یا SV = مقدار خونی که در
هر انقباض از قلب خارج می شود )
در ضربان قلب (HR) می باشد.
HR * CO
= SV
شاخص قلب Cardiac
Index) یا (CI خارج قسمت تقسیم CO بر وسعت سطح بدن است، که در آن CO با توجه به اندازه فرد محاسبه می شود و با واحد لیتر بر دقیقه بر مترمربع بیان می شود.
CO طبیعی در حالت پایه L/min 6-4 است که هنگام فعالیت شدید در نتیجه افزایش تعداد ضربان ها (Chronotropy) و حجم ضربه ای (Inotropy) به 4 تا 6 برابر افزایش می یابد.
حجم ضربه ای (SV) نشان دهنده عملکرد مکانیکی قلب است و
به پیش بار، پس بار و انقباض پذیری بستگی دارد (جدول 2ـ3).
پیش
بار یا Preload عبارت است از
حجم خون بطنی در پایان دیاستول و به طور کلی نشان دهنده برگشت وریدی است. در محدوده خاص، با افزایش پیش بار دیواره بطن کشیده می شود و انقباض
بعدی بطن با
سرعت و قدرت بیشتری اتفاق می افتد. این پدیده به رابطه فرانک ـ استارلینگ مشهور است. از آنجا که اندازه گیری حجم بطنی به آسانی مقدور نیست، فشار پرشدن بطن (فشار بطنی انتهای دیاستول، فشار دهلیزی یا فشار گوه ای مویرگ ریوی ) به عنوان معیار تقریبی اندازه گیری پیش بار مورد استفاده قرار می گیرد.
پس
بار یا Afterload عبارت از نیرویی است که
بطن برای خارج کردن خون باید در مقابل آن نیرو وارد کند. از
لحاظ
تئوری، پس بار با تعیین فشار داخل بطن، اندازه حفره بطن، و ضخامت دیواره های بطن قابل محاسبه است (قانون Laplace )، اما عملاً برای تعیین
پس بار، فشار شریانی اندازه گیری می شود. بنابراین، پس بار در صورت افزایش فشارخون عمومی، یا تنگی دریچه آئورت و یا حتی در بعضی از حالات گشادی بطن یا
هیپرتروفی بطنی افزایش می یابد.
تعریف قدرت
انقباضی (
Contractility ) یا اینوتروپی ساده
نیست، اما نشان دهنده قدرت انقباض بطن
بدون توجه به حجم
خون وارده است. برای مثال، حتی در صورت ثابت بودن پیش بار و پس بار، افزایش قدرت انقباضی منجر به انقباض قوی تر بطن می شود. در شرایط طبیعی، قدرت انقباضی با تحریک مستقیم میوکارد توسط اعصاب آدرنرژیک و کاتکولامین غده آدرنال تغییر می کند. اثرات اینوتروپیک مثبت بعضی از داروها در درمان بیماران مورد استفاده قرار می گیرد مانند دیگوکسین و آمین های سمپاتومیمتیک (اپی نفرین، نوراپی نفرین و دوپامین ). بعضی داروها نیز دارای اثرات اینوتروپیک منفی هستند و می توانند باعث کاهش قدرت انقباضی بطن شوند، مانند بتابلوکرها و آنتاگونیست های کانال کلسیم.
در کل، کارکرد سیستولیک بطن از
طریق محاسبه کسر خروجی (ejection
fraction) ـ نسبت SV به حجم پایان دیاستولی و یا به عبارت دیگر کسری از خون بطنی که در
هر انقباض بطنی از قلب خارج می شود ـ سنجیده می شود. به طور طبیعی کسر خروجی حدود 60 درصد است که از
طریق روش های تهاجمی (عکس برداری بطنی با ماده حاجب ) یا غیرتهاجمی (اکوکاردیوگرافی، عکس برداری بطنی با مواد پرتوزا) اندازه گیری می شود.
انقباض سیستولیک از مهمترین مراحل عملکرد بطن است، اما انبساط دیاستولیک بطنی (lusitropy) نیز نقش مهمی در عملکرد نهایی قلب به
عهده دارد. انبساط ناقص (نقص عملکرد دیاستولیک ) مثلاً در هیپرتروفی بطنی یا ایسکمی، منجر به سفت وسخت شدن بطن و
در نتیجه پرشدن ناقص بطن و
افزایش فشار بطن به ازاء هر حجم دیاستولیک می شود.
فیزیولوژی گردش خون عمومی
فیزیولوژی گردش خون کرونر
عملکرد قلب
فیزیولوژی گردش خون و چرخه قلبی
مسیر گردش خون
فیزیولوژی انقباض
نحوه عصب رسانی
مسیر گردش خون
سیستم هدایت الکتریکی
آناتومی میکروسکوپی و ظاهری
بازدید دیروز: 6
کل بازدید :108966
سایت دانشگاه علوم پزشکی زاهدان
پایگاه اطلاع رسانی سلامت ایرانیان
قلب و عروق پزشک آنلاین
انجمن جراحان قلب ایران